قرارداد سرجمع

قرارداد سرجمع یا “Lump Sum Contract” یک نوع قرارداد در عقد پیمانکاری است که در آن یک مبلغ ثابت برای اجرای یک پروژه مشخص معین می‌شود. این نوع قرارداد به عنوان یکی از روش‌های انجام پروژه‌های ساختمانی و انجام کارهای ساختمانی با ابعاد محدود و شکل مشخص مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در قرارداد سرجمع، پیمانکار به تعهد انجام کلیه کارهای مشخص شده در پروژه با یک قیمت ثابت و مشخص می‌پردازد. این قرارداد به مشتری امکان مدیریت بودجه راحت‌تری برای پروژه فراهم می‌کند، زیرا قیمت نهایی برای انجام کارها از پیش تعیین شده و تغییرات در طول پروژه ممکن است کمتر اتفاق بیافتند.

در این نوع قرارداد، مراحل اجرایی و شکست عملیات به دقت توصیف شده و پیمانکار باید به تعهدات خود در ارتباط با هر مرحله پایبند باشد. پرداخت به پیمانکار ممکن است بر اساس پیشرفت کار و تکمیل مراحل مختلف پروژه باشد. این معمولاً به صورت درصدی از کار انجام شده توسط پیمانکار تعیین می‌شود و به عنوان پرداخت ترمینی (مرحله‌ای) انجام می‌شود.

قرارداد سرجمع معمولاً در پروژه‌های ساختمانی کوچک تا متوسط ​​استفاده می‌شود و مناسب است زمانی که پروژه به خوبی تعریف شده و قابل اجرا باشد و تغییرات کمتری در طول پروژه انتظار می‌رود. این نوع قرارداد به مشتری اطمینان از هزینه نهایی پروژه و اجرای به موقع آن می‌دهد.

این نوع قرارداد به تفاهم بین یک سازمان سازنده (معمولاً یک شرکت پیمانکاری) و یک مشتری (معمولاً یک شرکت یا سازمان) اشاره دارد. در قرارداد سرجمع، پیمانکار مسئولیت انجام تمام فرآیندهای مربوط به یک پروژه را برعهده می‌گیرد.

ویژگی‌های قرارداد سرجمع در موارد استفاده مختلف

1. مهندسی (Engineering): پیمانکار مسئول طراحی و مهندسی ساختارها، تجهیزات، و فرآیندهای مورد نیاز برای اجرای پروژه است. این شامل تهیه نقشه‌ها، مشخصات فنی، و تجهیزات می‌شود.
2. تهیه (Procurement): پیمانکار وظیفه تامین تمام مواد، تجهیزات، و سایر ملزومات لازم برای پروژه را برعهده دارد. این شامل خرید و تحویل مواد از تامین‌کنندگان مختلف می‌شود.
3. ساخت (Construction): پیمانکار مسئول اجرای پروژه است و تمام اقدامات ساختاری و نصب تجهیزات را انجام می‌دهد. این شامل ساخت سازه‌ها، نصب تجهیزات، و اجرای فرآیندهای مورد نیاز می‌شود.
4. تست و تحویل: پیمانکار باید پس از اتمام کارها، تست‌ها و بازبینی‌های لازم را انجام دهد تا پروژه برای تحویل به مشتری آماده شود.
5. ضمانت: قرارداد سرجمع معمولاً شامل تعهداتی از جانب پیمانکار برای ضمانت کیفیت و عملکرد پروژه در طول مدت زمان معین پس از تحویل نهایی است.

این نوع قرارداد معمولاً در پروژه‌های بزرگ ساختمانی، صنعتی، نفت و گاز، انرژی، و زیربناهای بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرد. از آنجا که پیمانکار مسئولیت کلیه مراحل پروژه را بر عهده دارد، مشتری به جای مدیریت جزئیات فنی و تامین مواد، تمرکز بیشتری بر مدیریت عمومی پروژه و نظارت بر اجرای آن دارد.

تفاوت اصلی بین قرارداد سرجمع و فهرست بهایی

1. روش تعیین قیمت:

– در قرارداد سرجمع، قیمت کل پروژه بر اساس برآورد هزینه اجرای کار توسط مهندس مشاور تعیین می‌شود و پیمانکار بر اساس این برآورد قیمت پیشنهادی خود را اعلام می‌کند.

– در قرارداد فهرست بهایی، پیمانکار براساس نقشه‌ها و مشخصات فنی قیمتی را به کارفرما پیشنهاد می‌دهد. قیمت‌گذاری بر اساس فهرست بهاها و اجزای کار صورت می‌گیرد.

2. پرداخت هزینه‌ها:

– در قرارداد فهرست بهایی، پس از برنده شدن در مناقصه، هزینه هر عملیاتی که مطابق با نقشه‌ها و دستورکار‌ها توسط پیمانکار صورت پذیرفته، با توجه به فهرست بها و اعمال ضرایب پیشنهادی پرداخت می‌شود. حتی اگر عملیات در نقشه‌های اجرایی پیش بینی شده باشد اما در برآورد هزینه اجرای کار لحاظ نگردیده باشد، هزینه آن به پیمانکار پرداخت می‌شود.

– در قرارداد سرجمع، جدول ساختار شکست وزن دارای اهمیت است و براساس وزن ریالی هر فعالیت تشکیل شده، و از آن برای پرداخت هزینه صورت وضعیت‌ها استفاده می‌شود. اگر عملیاتی در نقشه‌های اجرایی پیش بینی شده باشد اما در برآورد هزینه اجرای کار لحاظ نگردیده باشد، معمولا اضافه پرداختی به پیمانکار صورت نخواهد گرفت.

3. تأخیر
   

   در پرداخت:

– در قرارداد فهرست بهایی، اگر کارفرما در پرداخت هزینه‌ها تاخیر داشته باشد، پیمانکار می‌تواند تمدید زمان اجرای پروژه را درخواست کند و همچنین می‌تواند خسارت دیرکرد را از کارفرما دریافت کند.

– در قرارداد سرجمع، اگر مجموع مطالبات ناخالص تأیید شده پیمانکار که به تاخیر افتاده، از 15 درصد مبلغ اولیه پیمان به علاوه 25 درصد مبلغ مستهلک نشده پیش پرداخت فراتر رود یا حداکثر خسارت محاسبه شده به پیمانکار از 2.5 درصد مبلغ اولیه پیمان بیشتر شود و کارفرما ظرف مدت حداکثر یک ماه از تاریخ رسیدن به این مطالبات، نسبت به پرداخت اقدام نکند، پیمانکار می‌تواند خاتمه پیمان را اعلام کند.

به طور کلی، این دو نوع قرارداد تفاوت‌های مهمی در تعیین قیمت و شیوه پرداخت دارند و همچنین دارای تفاوت‌های در مورد تعویق پرداخت و خسارت دیرکردی هستند. در قرارداد فهرست بهایی، قیمت بر اساس پیشنهاد پیمانکار و فهرست بهاها تعیین می‌شود و پرداخت هزینه‌ها بر اساس اجرای واقعی کارها انجام می‌شود. در صورت تأخیر در پرداخت، پیمانکار می‌تواند تمدید زمان اجرای پروژه را درخواست کند و خسارت دیرکردی را از کارفرما دریافت کند.

در قرارداد سرجمع، قیمت بر اساس برآورد هزینه اجرای کار توسط مهندس مشاور تعیین می‌شود و پرداخت هزینه‌ها بر اساس وزن ریالی هر فعالیت انجام می‌شود. در صورت تأخیر در پرداخت، پیمانکار می‌تواند خسارت دیرکرد را از کارفرما دریافت کند و در مواقع خاص، اختیار خاتمه پیمان را دارد.